Bohdan Smoleń

i

Autor: PRZEMYSŁAW SZYSZKA/SUPER EXPRESS Bohdan Smoleń

6. rocznica śmierci Bohdana Smolenia. Pochodzący z Bielska-Białej artysta był wybitnym kabareciarzem i aktorem komediowym

2022-12-15 9:10

15 grudnia 2016 w wieku 69 zmarł Bohdan Smoleń. Z okazji 6 rocznicy śmierci przypominamy sylwetkę jednego z najbardziej rozpoznawalnych kabareciarzy PRL-u. Młodszej publiczności jego osoba kojarzy się głównie z postacią listonosza Edka z serialu "Świat Według Kiepskich". Chociaż bawił tysiące Polaków, jego życie na zawsze naznaczyła tragiczna śmierć syna i żony.

Młodość spędzona w Bielsku-Białej

Bohdan Smoleń urodził się 9 czerwca 2016 roku w Bielsku-Białej. Ukończył miejscowe Liceum im. Mikołaja Kopernika, a po maturze przeniósł się do Krakowa, gdzie rozpoczął studia na Wydziale Zootechniki Akademii Rolniczej. To właśnie w tym okresie objawił się jego talent komediowy. W latach 1968-1977 występował w założonym przez siebie kabarecie "Pod Budą", zdobywając m.in. główną nagrodę na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej FAMA w Świnoujściu.

Wielka popularność w kabarecie "Tey"

Przełomem dla jego kariery artystycznej był rok 1977, kiedy to za namową Zenona Laskowika dołączył do poznańskiego Kabaretu Tey. Bohdan Smoleń występował w grupie przez 7 lat, a okres ten jest czasem jego największej popularności scenicznej. Kabareciarz zasłynął z ironicznego i ciętego spojrzenia na rzeczywistość PRL-u, a także celnymi i błyskotliwymi aluzjami do aktualnej sytuacji kraju.

Do najbardziej znanych skeczy z udziałem Smolenia należą kultowe: Pani Pelagia, Samochód, czy Handel anioła z diabłem. Satyryczna i krytykująca władze komunistyczne twórczość Smolenia zwróciła uwagę PRL-owskich cenzorów, a w 1983 roku kierownik Wydziału Kultury KC PZPR wydał na niego zakaz wykonywania zawodu.

W latach 90 artysta nadal pozostawał aktywny scenicznie. W latach 1995-1997 był współautorem 3 humorystycznych płyt utrzymanych w klimacie disco-polo. W tym okresie działał również jako aktor, a największą popularność przyniosła mu rola listonosza Edzia w kultowym "Świecie według Kiepskich", którą grał w latach 1999-2015.

Życie w cieniu rodzinnej tragedii

Chociaż na deskach kabaretu i kinowym ekranie odnosił spore sukcesy, na zawsze zawisła na nad nim rodzinna tragedia. W kwietniu 1990 roku jego 15-letni syn Paweł popełnił samobójstwo. Niecały rok później, w marcu 1991 roku, życie odebrała sobie również jego żona Teresa. Aktor popadł w depresje i na kilka lat wycofał się z życia publicznego, do którego powrócił w połowie lat 90.

W 2008 roku rozpoczęły się problemy zdrowotne znanego kabareciarza. Smoleń przeszedł wówczas rozległe zapalenie płuc i pierwszy wylew. W styczniu 2010 roku przeszedł zawał serca, po którym wszczepiono mu rozrusznik. W lutym 2015 roku z powodu problemów z oddychaniem trafił do szpitala, a miesiąc później przeszedł kolejny wylew. W jego wyniku artysta został sparaliżowany i niemal utracił zdolność mówienia. Zmarł 15 grudnia 2016 roku.

Odznaczenia

Bohdan Smoleń był jednym z najważniejszych twórców w historii polskiego kabaretu, a za swoją działalność artystyczną był wielokrotnie odznaczany. Artysta otrzymał między innymi Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Order Ecce Homo, Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” i Złoty Krzyż Zasługi. W czerwcu 2021 r. w Poznaniu, na skwerze między ulicami Rybaki i Strzałową, odsłonięto poświęcony mu pomnik. Bohdan Smoleń dał się poznać również jako aktywny działacz społeczny. Od 2007 roku prowadził Fundację Stowarzyszenia Pana Smolenia, która zajmowała się hipoterapią dla dzieci.